قسمتهای مختلف کولر خودرو
کولر خودرو از اجزای زیادی تشکیل شده. خرابی در هریک قسمتهای مختلف کولر خودرو موجب بد کار کردن و از کار افتادن کولر خودرو می شود. مهمترین آن کمپرسور کولر خودرو می باشد.در ابتدای این مطلب باید بدانید که در آغاز فصل گرما قبل از اینکه از کولر خودروی خود استفاده کنید,حتما شلنگ و لوله های کولر آن را چک کنید.چون اگر این شلنگها و لوله ها صدمه دیده یا پوسیده باشند به کمپرسور کولر فشار می آید و باعث می شود کمپرسور کولر بسوزد. مادر فروشگاه لوازم یدکی کارکیتس لوله های کولر اصلی برخی خودروها مانند
- لوله کولر ام وی ام 315 ,
- لوله کولر ام وی ام 530 ,
- لوله کولر ام وی ام X33
- انواع شلنگ کولر ام وی ام
موجود می باشد . اما قبل از آن باید کد روی شلنگ یا لوله کولر را در اختیار داشته باشید .این تجهیزات کولر گازی خودرو های چینی تماما در کارکیتس موجود می باشد .
آنچه می خوانید
در این قسمت از دانستنی های مفید کارکیتس به شناخت قطعات و اجزا کولر گازی خودرو می‌پردازیم که لازم است هر راننده‌ای آشنایی مختصری با آن داشته باشد تا در مواقع ضروری بتواند آن را از قطعات دیگر متمایز کند همچنین باید توجه داشت که عدم کارکرد یا کار کردن نادرست هر یک از این قطعات باعث ایجاد مشکل در سیستم شده و کار سیستم را با مشکل مواجه میکند
تجهیزات کولر خودرو
وقتی‌که فن الکتریکی مورداستفاده قرار می‌گیرد، می‌توان آن را روی کندانسور و یا روی رادیاتور نصب کرد. اگر فن کندانسور جلوتر از رادیاتور ماشین نصب شده باشد، در این حالت فن به‌گونه‌ای نصب میشود که هوا را از بیرون مکیده و روی سطح کندانسور میدمد که به این حالت وضعیت رانشی می گویند .در صورتی که فن کندانسور در پشت کندانسور و در مقابل موتور نصب شود، هوا را از روی سطح کندانسور مکیده و به سمت موتور میدمد.
شرایط استفاده از فن کولر
شرایط استفاده از فن الکتریکی نسبت به شرایط به‌کارگیری آن‌ها تفاوت هایی دارد، در صورتی که یک سوئیچ فشار سه وضعیتی در سیستم قرار داده شده باشد فن الکتریکی با افزایش و یا کاهش فشار قطع و وصل خواهد شد. در غیر این صورت فن به‌صورت دائم کار و همراه با استارت سیستم تهویه مطبوع وارد مدار میشود. در بعضی حالات فن کندانسور توسط یک سوئیچ حرارتی کنترل میشود. بدین‌صورت که با فن موتور هم‌زمان روشن و خاموش می شود و درواقع بستگی به شرایط حرارتی موتور دارد.
کمپرسور کولر خودرو
کمپرسور کولر خودرو وظیفه ی حرکت دادن گاز در کولر اتومبیل را بر عهده دارد. کمپرسور با گرداندن گاز در قطعات سیستم درواقع شبیه به قلب مجموعه عمل می کند. همچنین کمپرسور کولر فشار و درنتیجه دمای گاز کم‌فشار خارج‌شده از اواپراتور را نیز افزایش می‌دهد. کمپرسور گاز مبرد را از اواپراتور به داخل کندانسور و سپس به کپسول خشک کننده و مجدداً به داخل اواپراتور حرکت می‌دهد. کمپرسورهایی که در سیستمهای کولر اتومبیل به کار برده می‌شوند، باید دارای خاصیت هایی از قبیل وزن و حجم متناسب باقدرت موتور باشند تا هنگام نصب به‌راحتی در محل موردنظر قابل جایگذاری بوده و بار اضافی بر موتور اتومبیل تحمیل نکند.
رسیوردرایر
رسیوردرایر به‌عنوان منبع ذخیره گاز مبرد و جاذب رطوبت گاز عمل می‌نماید. معمولاً این قطعه دارای یک (مانوستات) ایمنی میباشد تا در مواقعی که فشار گاز از حد مجاز تعیین شده کمتر یا بیشتر شود، به‌طور خودکار جریان برق کمپرسور را قطع نماید. همچنین بر روی این قطعه، شیشه‌ای جهت رؤیت گاز وجود دارد.
اواپراتور
ازدیگر قطعات اصلی سیستم کولر اتومبیل اواپراتور است. اواپراتور مجموعه‌ای از قطعات است که کار آن ایجاد برودت و کاهش گرمای هوای کابین اتومبیل است. یکی دیگر از وظایف مهم این قطعه، جذب رطوبت از هوای داخل کابین میباشد.
جریان سریع هوای ایجاد شده توسط فن الکتریکی با عبور از سطح کویل اواپراتور، برودت ایجاد شده توسط کویل را از طریق کانال‌ها و دریچه‌های هدایت هوا به داخل کابین اتومبیل انتقال می‌دهد.
نحوه ی کار اواپراتور
ایجاد برودت توسط کویل اواپراتور باعث تقطیر رطوبت هوای داخل کابین شده و قطره های آب ایجاد شده از طریق لوله مخصوصی به خارج از کابین اتومبیل منتقل می‌گردد. سیستم کولر اتومبیل دارای دو سوئیچ کنترلی است که یکی از آن‌ها زمانی که فشار گاز کم یا زیاد باشد، کمپرسور را از مدار خارج میکند و دیگری از ایجاد یخ در داخل محفظه اواپراتور جلوگیری می‌نماید. درست کار نکردن هریک از این دو سوئیچ می‌تواند باعث از کار افتادن کل سیستم گردد
کندانسور (رادیاتور کولر)
کندانسور یکی از اجزائی است که وظیفه تبادل حرارت را بر عهده دارد. کندانسور گرمای جذب شده توسط اواپراتور از گاز مبرد داخل سیستم را به هوای محیط خارج از کابین اتومبیل انتقال می‌دهد
سیم کشی
وظیفه انتقال فرمانهای اجزای مرتبط با مجموعه کولر خودرو و نیز برق رسانی به این اجزا بر عهده درخت سیم کولر میباشد لازم به ذکر است در خودرو های جدید معمولاً تمام فرمان‌ها توسط ECU و به‌وسیله درخت سیم اصلی خودرو انتقال داده می‌شوند.
شیر انبساط کولر
شیر انبساط مشخص کننده میزان صحیح گاز وارد شونده از کندانسور به داخل اواپراتور از طریق یک فیلتر است. همچنین این قطعه فشار مبرد را به‌طور ناگهانی کاهش می‌دهد. هنگامی که کمپرسور شروع به کار می‌نماید، شیر انبساط بازشده و مبرد مایع با عبور از صافی مربوط به ورودی مایع پرفشار به گاز پر فشار تبدیل میشود.
کلید کنترل فشار (مانوستات)
کلید کنترل فشار که آن را مانوستات می‌نامند، دو وظیفه اصلی دارد. اول محافظت از اجزاء سیستم در برابر خرابی‌های ناشی از تغییرات فشار و دوم کنترل تغییرات فشار کندانسور.
این سوییچ به سه نوع اصلی تقسیم میشود:
الف ـ کلید کنترل فشار پایین
ب-کلید کنترل فشار سه مرحله
ج ـ کلید کنترل فشار بالا
کلید کنترل فشار پایین
الف – این کلید معمولاً روی رسیورـ درایر و در قسمت بالایی آن که اتصالات ورودی و خروجی قرار دارند نصب میشود و به دو ترمینال مجهز است که از یک طرف به کلاچ برقی و از طرف دیگر به ترموستات وصل میشود. طرز کارکرد کلید فشار پایین بسیار ساده است. در داخل این کلید یک سیلندر یا یک دیافراگم قرار دارد که در صورت حس کردن فشاری کمتر از مقدار تنظیم‌شده، مدار الکتریکی را قطع میکند. باید توجه داشت که در صورت کاهش فشار براثر وجود نشت در سیستم، کمپرسور توسط این کنترل از مدار خارج میشود تا از بروز آسیب‌های احتمالی جلوگیری شود. کلید فشاری که به این صورت عمل میکند، عموماً از نوع معمولاً بسته (normally closed) میباشد.
کلید کنترل فشار بالا
این کلید در اغلب مواقع روی رسیورـ درایر نصب میشود و دقیقاً عکس کلید فشار پایین عمل میکند. اما همانند کلید فشار پایین در مدار الکتریکی قرار می‌گیرد. در حقیقت کلید فشار بالا، مدار الکتریکی مرتبط با خود را در صورتی که فشار اعمال شده روی سیلندر و یا دیافراگم آن، بیشتر از مقدار تنظیم‌شده روی فنر (معمولاً ۲۷ bar تا ۳۲ bar) باشد قطع میکند. بدین ترتیب اگر فشار سیستم افزایش پیدا کند کارکرد کمپرسور متوقف شده و از صدمه دیدن کمپرسور و یا ترکیدن شلنگها و یا سایر اجزاء جلوگیری به عمل می‌آید. کلید کنترل فشار بالا کولر گازی خودرو نیز از نوع معمولاً بسته (normally closed) میباشد.
کلید کنترل فشار سه مرحله
در خودروهایی که در آن‌ها از فن الکتریکی برای خنک کردن موتور استفاده می‌شد و یا در حالت‌هایی که جریان هوای عبوری از کندانسور زیاد است از این کلید فشار استفاده می‌کنند. این نوع کلید فشار نیز بر روی مسیر ولوله گاز فشار بالا نصب میشود و به همان صورت که قبلاً گفته شد عمل میکند و دارای چهار ترمینال برقی می‌باشند.
وظایف یک کلید فشار سه وضعیتی :
ـ کنترل پایین
ـ کنترل بالا
ـ کارکرد فن الکتریکی کندانسور
عملکرد دو مورد اول به همان صورت میباشد.
ـ کنترل کارکرد فن الکتریکی کندانسور
سومین خصوصیت این کلید باعث میشود که فن کندانسور تنها در مواقع نیاز و زمانی که شرایط سیستم ایجاب میکند وارد مدار شود. کنترل فن الکتریکی توسط دو سطح فشار تنظیم‌شده انجام میشود. زمانی که فشار رانش به سطحی بالاتر از فشار ماکزیمم رسید فن الکتریکی وارد مدار شده و یا فن در دور دوم شروع به کار میکند (در صورتی که فن دو دور باشد) و پس از آنکه فشار از به مقدار تنظیم شده رسید، فن کندانسور از مدار خارج میشود.
ادامه ی مطلب
کارکرد پیوسته فن الکتریکی سبب افزایش توان مصرفی، صدا و کاهش طول عمر فن میشود. مقادیر تنظیم شده روی کلید فشار سه‌حالته که بستگی به وظیفه این قطعه دارد به ترتیب عبارت است از:
ـ کلید فشار پایین در فشار ۲٫۵ bar مدار کلاچ کمپرسور را قطع میکند.
ـ کلید بالا در فشار ۲۷ bar تا ۳۲ bar مدار کلاچ کمپرسور را قطع میکند.
ـ فن الکتریکی کندانسور حدوداً در فشار ۱۶ bar وارد مدار شده و در ۱۲ bar از مدار خارج میشود.
شلنگ
شلنگ ها در سیستم تهویه مطبوع خودرو وظیفه ایجاد ارتباط بین اجزاء مختلف سیستم را بر عهده دارد. به‌گونه‌ای که اجزاء سیستم بتوانند در تمام شرایط کاری، به‌خوبی انجام‌وظیفه کنند. این شلنگ ها به دلیل شرایط کاری خاص بایستی مطابق با استانداردهای بین‌المللی نظیر SAE (انجمن خودروسازان امریکا) ساخته می‌شوند.
ـ لایه داخلی شلنگ که از نفوذ مبرد جلوگیری میکند.
ـ لایه بیرونی که از موادی با مقاومت بالا در برابر عدم نفوذ رطوبت ساخته‌شده است. اتصالاتی که در اجزاء مختلف شلنگ ها بکار می‌روند متناسب با نحوه ی اتصالات اجزای شلنگ به سایر قطعات سیستم کولر خودرو، انتخاب می‌شوند. این اصل مهم را همواره باید در نظر گرفت که اتصالات می‌بایست به‌راحتی و به‌سرعت قابل وصل باشند و در عین حال آب بندی خود را در تمام شرایط کاری حفظ کنند.
سوئیچ A/C
این قطعه در سیستم کولر گازی خودرو وظیفه خاموش و روشن نمودن کولر را عهده دار است که با شکل‌های متفاوت در خودروهای مختلف وجود دارد معمولاً یک LED وظیفه نمایش حالت روشن یا خاموش این سوئیچ را نمایش می‌دهد در بعضی از خودروهای روز دنیا این قطعه حذف شده و سیستم تهویه همراه با روشن نمودن خودرو به حالت فعال درمی‌آید و فقط دما می باید تنظیم شود.